Trump e ka urryer Zelenskyn që kur ai refuzoi në vitin 2019 të hetojë aktivitetet e djalit të Joe Biden me kërkesë të Shtëpisë së Bardhë. Kjo është arsyeja pse shumë njerëz menduan se presidenti amerikan tani dëshiron ta sakrifikojë atë. Dhe mes emrave që do ta zëvendësojë është edhe ish-kreu i Forcave të Armatosura.
Të sakrifikohet Zelensky për të shpëtuar Ukrainën?
Pyetja u bë nga shumë njerëz në Kiev në mënyrë private dhe konfidenciale në fund të shtatorit, kur fitorja e republikanëve në zgjedhjet amerikane kishte filluar të merrte formë.
Sipas të përditshmes italiane La Repubblica, nuk ishte një vlerësim gjeopolitik, por një vlerësim rreptësisht psikologjik: Donald Trump e urren presidentin ukrainas dhe do të bënte gjithçka për ta ndëshkuar atë.
Një urrejtje e thellë që daton që nga viti 2019, kur Zelensky refuzoi kërkesën e Shtëpisë së Bardhë për të hetuar aktivitetet e djalit të Joe Biden dhe lejoi Kongresin Amerikan të hapte procedurat e shkarkimit për këto presione.
Për Trump, ishte një tradhti e pafalshme.
Sot pyetja personale është bërë politike. Dhe është rendi i ditës, në mënyrë dramatike: ekziston vetëdija se pa mbajtur një marrëdhënie me Amerikën, Ukraina nuk do të jetë në gjendje të mbijetojë.
Sepse evropianët nuk janë në gjendje të nxisin vazhdimin e konfliktit dhe as të japin garancitë e sigurisë për të parandaluar një “paqe të padrejtë” që të shkaktojë shkatërrimin e vendit, si rezultat i manovrave të ndikimit rus edhe përpara një agresioni të ri ushtarak.
Një konsideratë e ftohtë e realpolitikës, e vështirë për t’i bërë krenarinë e një populli që ka tre vjet që lufton për pavarësinë ta pranojë dhe tash e gjen veten të braktisur.
Problemi i dytë është gjetja e një alternative për Zelenskyn, njeriun që mishëroi unitetin e kombit përballë pushtimit të Putinit.
Sondazhet e rinisura nga The Economist pretendojnë se popullariteti i presidentit ka rënë nga 90 në 52 për qind dhe tregojnë vetëm një: Gjeneralin Valery Zaluzhny, i hequr me vullnetin e presidentit nga drejtimi i forcave të armatosura një vit më parë dhe i dërguar në Londër si ambasador.
Në një sfidë të drejtpërdrejtë, ish-ushtari do të mundte ish-aktorin me 65 për qind ndaj 30.
Besimi te lideri është i padiskutueshëm, po ashtu edhe meritat e fituara në fushë.
Që nga viti 2021, ai ka reformuar një ushtri të stilit sovjetik të paaftë për të mbrojtur Krimenë dhe Donbasin derisa u bë instrumenti fleksibël që zmbrapsi valën ruse dhe më pas çliroi Kherson dhe rajonin e Kharkiv.
Sigurisht, ofensiva në verën e vitit 2023 ishte një dështim, por Zaluzhny nuk i fryu borisë së propagandës: ai e kuptoi shpejt se taktikat e mësuara nga instruktorët e NATO-s nuk mund të funksiononin.
Përplasja me Zelenskyn filloi në Bakhmut, kur udhëheqësi imponoi rezistencë ndaj sulmit të Wagner: një betejë e padobishme, me një kosto të madhe në jetë.
Dhe vazhdoi kur komandanti bëri publik planin e tij: të thërriste një milion njerëz; të qëndrojnë në mbrojtje për vitin 2024 në mënyrë që t’i stërvitin në mënyrë adekuate; nisi një sulm përfundimtar në vitin 2025.
Presidenti nuk donte të dekretonte një masë jopopullore si mobilizimi i detyruar dhe ishte intolerant ndaj famës së gjeneralit, ndaj e hoqi qafe.
Për muaj të tërë Zaluzhny qëndroi i heshtur.
I pyetur për kandidimin e tij, ai u përgjigj: “Për momentin, qëllimi ynë i vetëm është të forcojmë dhe mbrojmë vendin tonë. Pasi ta kemi bërë këtë, do të mendojmë për pjesën tjetër”.
A mund të jetë ai njeriu që mund ta bëjë Ukrainën të pranojë humbjen e Donbasit dhe Mariupolit?
Ditët e fundit kanë qarkulluar zëra se ai ka një vlerësim të zymtë të situatës dhe një mosbesim ndaj aleatëve të tij: “Jam absolutisht i bindur se forcat e armatosura kanë qenë, janë dhe do të mbeten garantuesi më i besueshëm i sigurisë së Ukrainës”.
Zaluzhny gjithmonë flet vetëm si ushtar, shkruan La Repubblica.
Asnjëherë një deklaratë për tema të tjera. Ai është një gjeneral i ashpër dhe i pastër, i cili mund ta mbajë vendin të bashkuar kur të jetë koha për t’iu dorëzuar realitetit të diktuar nga fuqia ruse dhe mosangazhimi amerikan.
Por a do të ishte në gjendje të rigjallëronte marrëdhëniet me Trump? Dhe a ka ai përvojën për të menaxhuar rindërtimin e një kombi të gjymtuar?
Këto dyshime ua lënë derën hapur kandidatëve të tjerë, përfshirë kryetarin e bashkisë së Kievit: Vitalij Klycko, një ish-kampion bote në boks, i gatshëm të marrë armët për të luftuar rusët dhe një lundërtar mendjemprehtë i intrigave të pallatit ukrainas, ku pak janë të pafajshëm.
Një djalë empatik, i martuar me një modele dhe që tashmë ka pasur lidhje në të kaluarën me Rudolph Giuliani dhe mbështetës të tjerë të hershëm të Trump.
