Donald Trump, presidenti i 47-të i SHBA, ka shfrytëzuar mbledhjen e parë të kabinetit, për të mbajtur një fjalim të gjatë, duke prekur pothuajse të gjitha çështjet, nga raportet me BE te ato me Kinën.
Trump nuk ka kursyer elozhet për Elon Musk, ndërsa nuk nguroi të tallej me kryeministrin kanadez, të cilin e etiketoi sërisht si “guvernator”, duke i mëshuar idesë se Kanadaja mund të jetë shteti i 51-të.
Duke folur gjatë takimit të tij të parë të kabinetit, presidenti amerikan tha se “Bashkimi Evropian u formua për të prishur Shtetet e Bashkuara, ky është qëllimi i tij. Por tani unë jam president.”
Duke pretenduar se BE-ja kishte “përfituar” nga SHBA, Trump tha se administrata e tij planifikoi të vendoste tarifa mbi bllokun “shumë shpejt”.
“Do të jetë 25 për qind, në përgjithësi, dhe kjo do të jetë për makinat dhe të gjitha gjërat e tjera”, u tha ai të emëruarve të tij, të cilët ishin mbledhur në dhomën e kabinetit.
Udhëheqësi republikan pohoi se marrëdhënia tregtare e BE-së me SHBA-në ishte “një rast ndryshe nga Kanadaja”, sepse ajo kishte përfituar vërtet nga ne në një mënyrë tjetër”.
I pyetur nëse vendet e BE-së do të hakmerren në natyrë ndaj ndonjë tarife të SHBA-së , Trump u përgjigj: “ata nuk munden, dua të them se mund të përpiqen, por nuk munden”.
“Ata nuk i pranojnë makinat tona, nuk pranojnë, në thelb, produktet tona bujqësore, përdorin të gjitha arsyet, dhe ne pranojmë gjithçka prej tyre dhe kemi një deficit prej rreth 300 miliardë dollarësh me Bashkimin Evropian”, shtoi Trump.
Deficiti tregtar i SHBA-së arriti një rekord të lartë vitin e kaluar. BE importoi 333.3 miliardë euro (277 miliardë £) mallra nga SHBA në 2024, ndërsa SHBA bleu 531.6 miliardë euro (440 miliardë £) mallra nga Evropa, sipas të dhënave nga Eurostat.
Themeluesit e BE-së thonë se blloku u krijua në 1951 për të promovuar paqen e qëndrueshme në Evropë. Në vitin 1957, u krijua një treg i përbashkët për anëtarët e tij duke krijuar lëvizjen e lirë të mallrave dhe njerëzve.
Vërejtjet e Trump vijnë një ditë përpara se kryeministri britanik, Sir Keir Starmer, të takohet me Trump në Uashington, ku çështja e tarifave tregtare, një nga kryesoret në tryezë.
Trump tha në fillim të këtij muaji se ai besonte se diçka mund të “zgjidhej” me Britaninë.
Paralajmërimi
Në fillim të mbledhjes së kabinetit, Trump sugjeroi se do të shkarkonte anëtarët e kabinetit që nuk ishin dakord me veprimet që po ndërmerrte Elon Musk .
Trump u pyet nëse administrata e tij ishte e kënaqur me performancën e Musk. “A nuk është dikush i lumtur,” pyeti presidenti i SHBA-së në dhomë, duke shtuar se ai do t’i “nxirrte jashtë ata që nuk do ishin të kënaqur”.
Kabineti u përgjigj me të qeshura dhe duartrokitje. Trump tha se “disa nuk pajtohen pak” por “në pjesën më të madhe” të gjithë janë “të lumtur”.
Njeriut më të pasur në botë iu kërkua të fliste në takim përpara çdo anëtari të kabinetit, duke sinjalizuar ndikimin që ai ka brenda administratës.
Këtë javë, Musk mori disa reagime nga krerët e agjencive pasi udhëzoi që të dërgohej një email duke kërkuar që punonjësit federalë të shpjegonin se çfarë arritën javën e kaluar.
Udhëheqësit në FBI, departamentin e shtetit dhe departamentin e sigurisë së vendit udhëzuan stafin e tyre që të ndalonte përgjigjet e tyre, duke sugjeruar një përçarje të mundshme të brendshme. Zoti Musk tha se emaili ishte “keqinterpretuar si një rishikim i performancës”.
Musk përdori fjalimin e tij të shkurtër për të lavdëruar kabinetin, duke thënë se ishte “kabineti më i mirë” dhe “një grup i jashtëzakonshëm njerëzish”.
Shefi ekzekutiv i Tesla-s gjithashtu pranoi se Doge kishte anuluar aksidentalisht një program parandalimi të Ebolës, por ai ishte rivendosur “menjëherë”.
“Ne do të bëjmë gabime. Nuk do të jemi perfekt, por kur të bëjmë një gabim, do ta rregullojmë shumë shpejt”, tha ai.
Ukraina
Trump tha se do ta linte kryesisht sigurinë e Ukrainës në duart e Evropës në rast të një armëpushimi me Rusinë.
“Unë nuk do të jap garanci sigurie, ne do ta bëjmë Evropën ta bëjë këtë”, tha ai, duke shtuar se “Evropa është fqinji, por ne do të sigurohemi që gjithçka të shkojë mirë.”
Në temën e marrëveshjes së Ukrainës për tokat e rralla, Trump tha se marrëveshja do t’i sillte SHBA-së “pasuri të madhe” dhe do ta shihte vendin “të kthente paratë që kemi shpenzuar”.
Ai tha se Volodymyr Zelensky do të vinte për të nënshkruar “marrëveshjen shumë të madhe” këtë javë dhe kjo ishte një “marrëveshje e shkëlqyer edhe për Ukrainën”. “Ne kemi shumë nevojë për tokë të rrallë, ata kanë tokë të rrallë të madhe”, tha Trump.
Ai pohoi se prania e SHBA-së “duke punuar atje” do të ofronte një “një lloj sigurie automatike, sepse askush nuk do të ngatërrohet me njerëzit tanë kur ne jemi atje”.
Afganistani
Presidenti i SHBA tha se do të ishte një “ide e shkëlqyer” të shkarkoheshin të gjithë ata të përfshirë në tërheqjen kaotike ushtarake të Joe Biden nga Afganistani. “Nuk munden unë t’i tregoj këtij njeriu se çfarë të bëjë”, tha zoti Trump, duke e sinjalizuar Pete Hegeth, sekretarin e tij të Mbrojtjes, përpara se të shtonte: “por unë do të them se nëse do të kisha vendin e tij, do të pushoja secilin prej tyre”.
“Unë e njoh njeriun në të majtën time, mendoj se ata do të largohen kryesisht”, shtoi Trump.
Kanadaja
Udhëheqësi republikan përdori gjithashtu takimin për të theksuar sërish planet e tij për ta bërë Kanadanë shtetin e 51-të , duke e quajtur Justin Trudeau, kryeministrin kanadez, “guvernator Trudeau”.
“Ne mbrojmë Kanadanë, por nuk është e drejtë. Nuk është e drejtë që ata nuk po paguajnë”, tha ai.
Trump tha gjithashtu se tarifat e tij të planifikuara për Kanadanë dhe Meksikën , të cilat aktualisht janë pezulluar, do të hyjnë në fuqi më 2 prill.
Howard Lutnick, Sekretari i Tregtisë, tha se vendet duhet të tregojnë përparim në ndalimin e emigracionit të paligjshëm dhe kontrabandës së drogës.
Kina
Trump nuk pranoi të komentonte nëse ai do të lejonte Kinën të merrte Tajvanin me “forcë”. “Unë kurrë nuk e komentoj këtë. Unë nuk komentoj asgjë, sepse nuk e vendos kurrë veten në atë pozicion”, tha ai.
Refuzimi i presidentit amerikan për të mbështetur Tajvanin është një ndryshim ingranazhesh nga administrata Biden. Ish-presidenti tha vazhdimisht se SHBA do të ndërhynte nëse Kina pushton Tajvanin.
Trump shtoi se ai ka një “marrëdhënie të shkëlqyer” me Xi Jinping, presidentin kinez, dhe ai dëshiron që Kina “të vijë dhe të investojë” në SHBA.
