Një sprej nazal që ndihmon në ‘pastrimin’ e proteinave që shkaktojnë Alzheimerin nga truri mund të ofrojë një ditë shpresë për miliona njerëz që vuajnë nga kjo sëmundje.
Alzheimeri është forma më e zakonshme e demencës, duke prekur më shumë se 940,000 njerëz vetëm në Mbretërinë e Bashkuar. Me plakjen e popullsisë në botë, ky numër po rritet dhe pritet të dyfishohet pothuajse çdo 20 vjet.
Ndërsa shkaqet e sëmundjes ende nuk janë kuptuar plotësisht, shkencëtarët kanë studiuar akumulimin e proteinave tau në tru që çojnë në rënie njohëse. Këto proteina bashkohen dhe formojnë ngatërrime, duke ndërprerë sinjalet përgjatë neuroneve, ose qelizave të trurit.
Tani, një ekip nga University of Texas Medical Branch (UTMB) ka gjetur një mënyrë të mundshme për të hequr këto proteina.
Ekipi ka zhvilluar një lloj të veçantë antitrupi, të quajtur TTCM2, që synon dhe pastron pllakat tau, ose akumulimet, duke rikthyer funksionin e trurit.
Për të dërguar antitrupin drejtpërdrejt në tru, ata e kanë fshehur atë brenda grimcave të vogla që mund të dorëzohen përmes një spreji nazal.
Tradicionalisht, barnat dërgohen në tru përmes rrjedhës së gjakut, por kjo nënkupton se ato duhet të jenë në gjendje të kalojnë barrierën e vështirë hemato-encefalike.
Megjithatë, ekziston një rrugë më direkte dhe jo-invazive, në të cilën barnat mund të kalojnë drejtpërdrejt nga mukoza nazale – shtresa e ndjeshme e zgavrës së hundës – në tru, e njohur si administrim intranazal.
Ekipi i UTMB testoi këtë metodë tek minjtë me akumulime të proteinave tau të ngjashme me ato të njeriut dhe zbuloi se pastronte pllakat pas vetëm një spërkatje, duke rezultuar në përmirësime të ndjeshme të funksioneve njohëse. Për më tepër, kjo metodë gjithashtu rriti nivelet e proteinave që janë të dobishme për komunikimin e qelizave të trurit.
Autor kryesor, Dr. Rakez Kayed, tha: “Kjo qasje me sprej nazal hap rrugë të reja për dorëzimin jo-invaziv të antitrupave terapeutikë të tau-së drejtpërdrejt në tru, dhe mban premtim për shumë sëmundje neurodegjenerative.
“Kjo metodë jo vetëm që përmirëson dorëzimin e antitrupave terapeutikë, por gjithashtu rrit efektivitetin e tyre në pastrimin e agregateve tau dhe përmirësimin e funksioneve njohëse.”
Megjithatë, ndërsa rezultatet janë shumë premtuese, antitrupi i sprejit nazal deri më tani është testuar vetëm tek minjtë – nevojiten më shumë kërkime për të përcaktuar nëse trajtimi do të ishte i sigurt dhe efektiv tek njerëzit. Ekipi i UTMB planifikon të zhvillojë më shumë prova paraklinike, me qëllimin për të kaluar në testime njerëzore.
Autori i parë, Sagar Gaikwad, tha: “Kjo arritje mund të ketë një ndikim të madh në strategjitë e trajtimit për Alzheimerin dhe tauopatitë e lidhura, duke ofruar shpresë të re për miliona pacientë që vuajnë nga këto gjendje të rënda.”
