Shkruar nga Diana Mihaylova
Pavarësisht premtimeve për paqe që Donald Trump na bëri të imagjinojmë gjatë fushatës së tij elektorale, konflikti midis Rusisë dhe Ukrainës, është përkeqësuar më tej në orët e fundit. Deri në atë pikë sa flitet për rrezikun konkret që ai të kthehet në një konflikt global.
Arsyet padyshim që nuk duhet t’i atribuohen Donald Trump, i cili ende nuk ka marrë detyrën si President i Shteteve të Bashkuara, por lëvizjeve të fundit të paraardhësit të tij, presidentit aktual amerikan Joe Biden. I cili ditët e fundit, siç dihet, autorizoi Ukrainën të godiste drejtpërdrejt territorin rus përmes raketave me rreze të gjatë ATACMS, si dhe raketave britanike Storm Shadow.
Një veprim që çoi në mënyrë të pashmangshme në pasoja të menjëhershme: pas miratimit zyrtar të Biden (dhe vetëkënaqësisë së Londrës), forcat e armatosura ukrainase në fakt sulmuan Rusinë, duke shkaktuar një përgjigje të papritur nga Moska, si dhe komentin e drejtpërdrejtë të Vladimir Putin. Rusia në fakt ka sulmuar Ukrainën, dhe në veçanti rajonin Dnipro, duke përdorur një raketë balistike hipersonike – me nofkën ironike Oreshka (“Kikirik “) – e pa përdorur më parë. Gjë që alarmoi menjëherë vëzhguesit ndërkombëtarë, duke pasur parasysh gjithashtu se në fillim u mendua se ishte një raketë ndërkontinentale. Kjo është një lloj arme e re, e aftë për të udhëtuar me shpejtësi 2-3 kilometra në sekondë dhe nuk ka sitëm antiraketor që mund ta ndalë.
Një konflikt global: Fjalimi i Putinit dhe rreziqet e përshkallëzimit
“Në përgjigje të përdorimit të armëve me rreze të gjatë amerikane dhe britanike më 21 nëntor të këtij viti, Forcat e Armatosura Ruse kryen një sulm të kombinuar kundër objekteve të kompleksit ushtarako-industrial ukrainas”, komentoi Vladimir Putin në një fjalim në televizionin rus.
Qeveria iu drejtua qytetarëve të saj, ku, megjithatë, ajo që përbënte një shqetësim të veçantë ishin deklaratat për evoluimin e konfliktit. “Konflikti në Ukrainë, i provokuar nga Perëndimi, ka marrë elementë të një natyre globale”, tha presidenti rus, duke dhënë gjithashtu një “paralajmërim” shqetësues: “Ne e konsiderojmë veten të autorizuar të përdorim armët tona kundër strukturave ushtarake të atyre vendeve që lejojnë që armët e tyre të përdoren kundër objekteve tona”. Duke iu referuar dukshëm Shteteve të Bashkuara dhe Mbretërisë së Bashkuar dhe duke shtuar se “nëse dikush dyshon për këtë, atëherë ata e kanë gabim, pasi do të ketë një përgjigje”.
Një mesazh shumë i qartë, pra, pa konkluzione dhe hamendësime: Rusia nuk bën aspak shaka dhe lufta në Ukrainë nuk do të konsiderohet më si një konflikt lokal, por si një “luftë globale” e vërtetë, një fakt që pas fjalimit të Putinit, është theksuar disa herë edhe nga mediat ruse. Gjëja e fundit që prisnim të lexonim dhe dëgjonim, por që në orët e fundit merr tipare të liga të realitetit.
Reagimet në Evropë: Polonia dhe Mbretëria e Bashkuar të gatshme për të reaguar
Nëse shumica e liderëve evropianë, përballë deklaratave të papritura të Putinit, preferuan të mos ndërhynin, janë mbi të gjitha reagimet e Mbretërisë së Bashkuar dhe Polonisë ato që janë shqetësuese. Kryeministri polak Donald Tusk në fakt ka folur për fillimin e një “faze të re vendimtare” ku “kërcënimi i konfliktit global është serioz dhe real”, duke shtuar se Polonia konfirmon mbështetjen e saj të pakushtëzuar për Ukrainën. Po ashtu hodhi idenë e një “aleance speciale” ushtarake, midis Polonisë, Suedisë, vendeve baltike dhe skandinave.
Më alarmues është padyshim reagimi i Mbretërisë së Bashkuar, ku, nëse kryeministri britanik Keir Starmer do të kishte bërë të ditur pak ditë më parë se nuk dëshiron të komentojë lajmet në lidhje me çështjet ushtarake, gjeneral-lejtnant anglez Robert Megowan, oficer i lartë i Marinsave Mbretërore dhe nënkryetari i shtetit, majori i Mbrojtjes britanike deklaroi në orët e fundit: “Nëse ushtrisë britanike do t’i kërkohej të luftonte sonte, ata do ta bënin këtë. Nëse Putini do të pushtonte Evropën Lindore sonte, ne do t’i sulmonim ata”. Një koment i dhënë gjatë një seance dëgjimore të komisionit parlamentar anglez të enjten e 21 nëntorit që nuk jep shpresë për asgjë të mirë. Një rast tjetër në të cilin mundësia e fillimit të negociatave të paqes duket gjithnjë e më e largët.
