Narrativat e përdorura nga Rusia ndaj Ukrainës dhe Serbia ndaj Kosovës kanë shumë ngjashmëri.
“Rrëfimet e përdorura nga Rusia ndaj Ukrainës dhe Serbia ndaj Kosovës janë shumë të ngjashme”, kështu deklaron studiuesja e lartë në Institutin Octopus, Bleta Brovina, e cila ka publikuar një punim shkencor ku krahason narrativat e përdorura nga këto dy vende.
Në një intervistë për The Geopost, Brovina thekson rëndësinë e të qenit të ndërgjegjshëm ndaj dezinformatave, duke theksuar nevojën për informacion të gjerë dhe të drejtë mbi këto tema të cilat në pamje të parë nuk duken të rëndësishme, por që janë jetike në realitet.
“Po, këtë muaj instituti ynë “Octapod” ka organizuar edhe konferencën ndërkombëtare, e cila rezultoi mjaft e suksesshme dhe për herë të parë u prezantua publikisht ky punim, i cili flet për platformat ekspansioniste, më saktë për narrativat e rreme që përdor Rusia kundër Ukrainës dhe narrativat e rreme që Serbia përdor kundër Kosovës. Me fillimin e luftës në Ukrainë, vëmendja është tërhequr nga Ukraina, kështu që ka më shumë botime shkencore, por ka edhe më shumë vëmendje dhe, ndryshe nga vitet e kaluara, për Ukrainën nuk është folur shumë, madje edhe në universitetet perëndimore nuk flitet shumë se dihet shumë për Ukrainën dhe qëllimi i këtij punimi ishte që disi të bëjë një krahasim me Kosovën, sepse narrativat e përdorura nga Rusia ndaj Ukrainës dhe Serbia ndaj Kosovës kanë shumë ngjashmëri, por kanë edhe disa dallime të vogla, të cilat mund të shpjegoni më tej se cilat janë ato”, tha studiuesja Brovina.
Më tej studiuesja e lartë në Institutin Octopus, zbuloi edhe lidhjet e ngjashmërisë që kanë narrativa Ruse ndaj Ukrainës dhe ajo Serbe ndaj Kosovës. Ajo përmend tre pika kryesore përmes të cilat shpjegojnë qartë ngjashmëritë mes Rusisë dhe Serbisë. Sipas saj, të dy shtete përdorin historinë dhe identiteti kombëtar, viktimizimi dhe legjitimiteti i shtetësisë për të shpërndarë dezinformata.
“Unë kam përmendur në punimin tim 3 narrativat kryesore, është narrativa historike dhe e identitetit kombëtar që përdoret nga Rusia ose Serbia, Rusia e përdor atë kundër Ukrainës dhe Serbia e përdor kundër Kosovës. Është tregimi tjetër i viktimizimit që të dyja vendet, Rusia dhe Serbia, e përdorin këtë narrativë për ta portretizuar veten kundër vendeve të tyre, popullatës së tyre, madje edhe ndaj partnerëve ndërkombëtarë si viktima, gjë që nuk është e vërtetë, është një narrativë e rreme. Dhe është rrëfimi i tretë, është ai i legjitimitetit të shtetësisë dhe sovranitetit, të cilin Rusia dhe Serbia e përdorin. Rusia për të kontestuar sovranitetin dhe shtetësinë e Ukrainës, ndërsa Serbia përdori Kosovën, në rastin e Kosovës, për të kontestuar shtetësinë e Kosovës dhe sovranitetin e saj”, shpjegon studiuesja.
Më tej ajo sqaron edhe ndryshimet mes narratives serbe dhe asaj Ruse. Sipas studimit Rusia ka përdorur fenë e njëjtë me Ukrainën për të asimiluar popullsinë e saj. Një gjë e tillë nuk është bërë e mundur nga ana e Serbisë me popullsinë shqiptare të Kosovës, pasi nuk ndajnë të njëjtën fe. Në këto kushte Serbia ka gjetur një tjetër alibi, duke ngritur narrativen se qytetarët e Kosovës, janë të ardhur nga Shqipëria në territore që ajo i konsideron të saja.
“Në të kundërt, këto janë narrativa që ndahen, ndaj Kosovës që përdor Serbia dhe ndaj Ukrainës që përdor Rusia. Megjithatë, ndryshe nga Rusia, e cila përdor fenë ortodokse kundër ukrainasve, për të ndërtuar narrativën e saj se ata janë një popull me Rusinë dhe plotësisht, duke injoruar identitetin unik të popullit ukrainas, Serbia nuk ka mundur ta bëjë këtë për shkak të mosndarjes së fesë së njëjtë me popullsinë e Kosovës, për këtë arsye ka përdorur një tregim të rremë se popullata kosovare ka ardhur nga Shqipëria dhe janë pasardhës.
Këtu qëndron dallimi mes këtyre të dyjave, sepse ata nuk mund ta përdorin në këtë rast për shkak të gjuhës dhe kulturës krejtësisht të ndryshme, gjithashtu edhe fesë krejtësisht të ndryshme të popullatës së Kosovës, Serbia nuk ka mundur ta ndërtojë atë ashtu siç e ka ndërtuar Rusia. e ndërtuar në Ukrainë, por ka përdorur një narrativë tjetër të rreme, të cilën vazhdon ta përdorë, qoftë për qëllime të brendshme, qoftë për kohezion politik, qoftë për rritjen e nacionalizmit në Serbi, por edhe për të fituar mbështetje, qoftë nga partnerët tanë ndërkombëtarë, të cilët janë duke na ndihmuar shumë që Kosova të ecë përpara drejt rrugës së saj evropiane. Pra, duhet të kemi kujdes që këto rrëfime të studiohen dhe popullata, vendase, rajonale, evropiane apo më gjerë, të informohet për këtë”, shprehet Brovina.
Në fund, Borvina shpjegoi edhe rëndësinë e studimeve të tilla, që sipas saj, nxisin rritjen e vëmendjes ndaj Perëndimore ndaj Kosovës, e cila ka mbetur pas dore disi që pas nisjes së luftës në Ukrainë.
“Këto punime janë shumë të rëndësishme, siç thashë edhe më herët, qoftë nga universitete prestigjioze, nuk është se kanë pasur njohuri, sidomos kur fokusi tani është më i madh në Ukrainë, Kosova nuk e ka më fokusin si në vitin 1999, por me këtë punë unë kanë vërejtur se vëmendja dhe interesimi për Kosovën është rritur dhe ne si ukrainasit ashtu edhe kosovarët jemi njerëz liridashës, të orientuar drejt Evropës, drejt integrimeve evropiane, prandaj është shumë e rëndësishme që njerëzit të informohen për këtë… Është e rëndësishme të informohet popullata dhe ndërgjegjësimi për situatën, se lufta në Ukrainë nuk është një luftë vetëm e ukrainasve, është një luftë e të gjithëve ne, është një luftë e vlerave evropiane, është një luftë që ne të gjithë duhet të bëjmë së bashku, partnerët tanë ndërkombëtarë, dhe të dalim fitimtarë në këto. Për këtë arsye, këto tema janë të një natyre jetike për mbrojtjen e vlerave tona liridashëse, liberale dhe evropiane”, përfundoi Brovina.
