Masakra e kryer nga forcat qeveritare: “Po vrasin familje të tëra, Siria nuk ekziston më”.
Trupi i parë ishte shtrirë në qoshe. Me krahë hapur. Dikush e kishte mbuluar kokën me një xhup. Viktima nuk kishte pasur kohë të vishej.
Kishte dalë jashtë veshur me tuta tipike që vendasit përdorin për të fjetur apo për të qëndruar në shtëpi.
Pas, dy trupa të tjerë ishin mbuluar me një batanije kafe. Askush nuk kishte guxuar t’i mblidhte, edhe pse vendi ishte vetëm pak metra larg një prej rrugëve kryesore të qytetit sirian. Aty ecën të qetë dhjetëra luftëtarë të qeverisë.
Vetëm pak orë më parë, një nga banorët e po kësaj lagjeje të Al Qusur i kishte treguar kësaj gazete se si po ndodhte tragjedia.
“Është një fatkeqësi! Ata po vrasin familje të tëra! Me fëmijët. Në rrugë ka shumë trupa të pajetë. Xhaxhai im është ende i shtrirë në çati bashkë me të tjerët. E qëlluan me gjakftohtësi. Dhe ai kishte kaluar tashmë kohë në burg për të qenë kundërshtar i regjimit të mëparshëm”, tha ai për të përditshmen italiane Corriere della Sera.
Shenjat e katastrofës që kishte goditur periferinë e Banias ishin të dukshme gjithandej. Kishte makina me xhama të thyer nga të shtënat me armë zjarri, një tjetër u përplas me një pemë, dyqane të djegura, shumë të grabitura.
Një ambulancë e Helmetave të Bardha duket se po kërkonte më shumë trupa, ndërsa grupe burrash me kapuç të armatosur me AK-47 vazhduan të patrullonin rrugët.
E kishte kaluar natën në të njëjtin vend dhe qëndroi atje deri në mesditën e së premtes. Edhe atëherë, banorët guxuan të dilnin në rrugë publike dhe disa fëmijë u përpoqën të luftonin mërzinë duke luajtur futboll. Por ishte thjesht një mirazh.
Menjëherë pas kësaj filloi masakra.
Banori i Al Qusur – i cili natyrisht kërkoi të mos identifikohej – humbi një dajë dhe një kushëri dje, dhe së bashku me familjen e tij, u desh të largohej nga shtëpia për t’u fshehur në një “vend të sigurt”.
“Po të kishim pritur edhe 30 minuta të tjera, nuk do të flisja me ju”, tha ai. “Tani ata po gërmojnë varre masive për të varrosur të gjithë”.
Tmerri i Banias është një imazh që sirianët menduan se e kishin varrosur me zhdukjen e diktaturës, e cila kishte kryer masakra të këtij lloji prej vitesh. E kishin gabim. Euforia e përjetuar pas 8 dhjetorit është histori.
E varrosur në gjak.
Ofensiva e papritur e nisur nga fraksionet besnike të Bashar al-Assadit të enjten e kaluar në rajonet alavite të perëndimit të vendit provokoi një reagim brutal nga forcat e ekzekutivit të ri të udhëhequr nga Ahmed Sharaa (Al Jolani), e cila, sipas disa OJQ-ve siriane, çoi në masakrën e qindra anëtarëve të të njëjtëve civilë të mëparshëm.
Fadel Abdul Ghani, drejtor i Rrjetit Sirian për të Drejtat e Njeriut (RSDH), tha se ushtria e administratës së re ishte përgjegjëse për të paktën 140 vrasje të civilëve në zonat e Banias, Jableh dhe Latakia.
Observatori Sirian për të Drejtat e Njeriut flet për të paktën 532 civilë të vrarë.
Organizatat e të drejtave të njeriut konfirmojnë gjithashtu vrasjen e dhjetëra – rreth njëqind, sipas RSDH – të anëtarëve të trupave qeveritare në duart e kryengritësve.
Organizata siriane Etana konfirmoi ekzistencën e “dhunës së përhapur dhe pa dallim kundër civilëve, kryesisht alavitë” dhe paralajmëroi se veprime të tilla “mund të konsolidojnë ndarjet sektare” dhe të shërbejnë si “një mjet rekrutimi për regjimin e vjetër dhe mbështetësit e tij, të cilët kërkojnë të përdorin bregdetin për sulme të reja”.
Luftimet kanë çuar në një skenar të dominuar nga kaosi dhe anarkia, e cila ende mbizotëronte dje në Banias dhe në autostradën që lidh Homsin me bregdetin sirian.
Autostrada ishte e mbushur me postblloqe dhe kolona njerëzish të armatosur, përkatësia e të cilëve ishte e vështirë të përcaktohej. Disa të veshur me rrobat e të njëjtëve xhihadistë që kishin terrorizuar vendin gjatë periudhës kur ekstremizmi – veçanërisht ai i Shtetit Islamik – kishte rrëmbyer revolucionin popullor që kërkonte të rrëzonte Assadin.
Në fakt, shumë prej tyre valëvitnin flamurin e bardhë me moton “Nuk ka Zot përveç Allahut”, që identifikon disa grupe radikale dhe jo flamurin sirian.
E njëjta pankartë kishte zëvendësuar simbolin kombëtar në sheshin kryesor të Banias.
Kolona të tjera të automjeteve u nisën në drejtim të kundërt, drejt Homsit dhe jugut të vendit, të ngarkuara me plaçkën e plaçkitjes që kishte pasuar kundërofensivës së qeverisë.
Shkrimtari ishte në gjendje të dëshmonte plaçkitjen e dyqaneve të shumta në Banias të premten në mëngjes. Ushtarët besnikë të Damaskut ngarkuan automjetet e tyre me sa më shumë arka që të mundeshin nga dyqanet e vogla në rrugën kryesore të qytetit.
Në rrugë mund të shihje kamionë me motoçikleta dhe madje një që mbante një jet ski.
Më tej përgjatë rrugës, një tjetër automjet i Helmetave të Bardha po evakuonte mbetjet e një viktime tjetër të kaosit të vendit.
Anëtarët e kolonës thanë se hasën në “kufoma në rrugë, midis Jableh dhe Banias”. “Rruga është shumë e rrezikshme”.
Në këtë skenar konfuzioni absolut, qindra civilë u përpoqën të largoheshin nga Banias, duke u futur në makina dhe furgona me çanta në të cilat grumbullonin gjërat e tyre.
Disa po enden rrugëve pa ditur saktësisht se ku të shkojnë. Një grup tjetër civilësh kërkuan strehim pranë spitalit kryesor të Banias, një ndërtesë që kishte qenë skena e luftimeve të ashpra të premten.
Ndërtesa kishte shenja plumbash dhe mbrohet ende nga një patrullë e besnikëve të Damaskut.
Familje të tjera alavite ishin ende të bllokuara në shtëpitë e tyre, të paralizuara nga terrori.
“Ne kemi qenë në shtëpinë tonë që nga e enjtja. Nuk mund të bëjmë asgjë. Forcat e policisë po patrullojnë zonën dhe përdorin altoparlantët”.
“Thonë se gjithçka është e sigurt tani”, tha njëra prej këtyre familjeve për Corriere della Sera.
Qeveria qendrore është përpjekur të rimarrë situatën duke dërguar më shumë përforcime në rajonet bregdetare. Ushtria ka rimarrë kontrollin e shumicës së qyteteve të mëdha, megjithëse ditën e fundit pati një tjetër sulm në një spital në Latakia, i cili rezultoi në vdekjen e disa sulmuesve.
Në një fjalim televiziv, Sharaa refuzoi të dënonte qartë masakrat dhe, megjithëse tha se “ne nuk do të lejojmë askënd të reagojë”, ai fillimisht falënderoi ushtarët e tij për “mbrojtjen e civilëve”.
Udhëheqësi akuzoi mbështetësit e Assadit të rrëzuar se kanë mbjellë kaos me sulmin e tyre në të gjithë rajonin bregdetar. “Duke sulmuar spitalet dhe duke terrorizuar të pafajshmit, ju keni sulmuar të gjithë sirianët. Ju keni bërë një mëkat të pafalshëm dhe keni marrë një përgjigje që nuk mund ta duroni. Pra, dorëzohu para se të jetë tepër vonë”, tha ai.
“Ajo që na dallon nga armiku ynë është morali. Kur e kompromentojmë, e ulim veten në nivelin e armiqve tanë. Mbetjet e regjimit po na provokojnë të bëjmë ekses. Është detyra jonë të mbrojmë popullsinë bregdetare”, tha ai.
Urrejtja sektare po përhapet me një ritëm të tmerrshëm.
Është e njëjta urrejtje që e ka tërhequr Irakun në një konflikt shkatërrues për më shumë se një dekadë. E njëjta që Assad nxiti kur ndjekësit e tij kryen masakra pothuajse identike me ato aktuale.
Në fakt, Banias ishte skena e një tjetër gjakderdhjeje në vitin 2013, kur milicitë alavite vranë dhjetëra civilë, duke përfshirë gra dhe fëmijë.
Një nga liderët e atyre fraksioneve, Mihrac Ural, u shpreh me të njëjtin inat sektar që tani dëgjohet nga goja e ushtrisë sunite. “Banias duhet pastruar dhe këta terroristë duhet të përfundojnë në det”, deklaroi publikisht komandanti aleat i Assadit.
Ishte e njëjta arrogancë dhe ndjenjë mosndëshkimi me të cilën janë sjellë disa nga fituesit e luftës në Siri ditët e fundit, pa asnjë turp në filmimin e të gjitha mizorive dhe krimeve të kryera.
Rrjetet sociale janë mbushur me video të ushtarëve që vrasin ose rrahin të burgosurit e tyre. Në një nga këto video, ata i bëjnë të lehin dhe më pas të bërtasin se në të vërtetë nuk janë qen, por “derra”.
Në një sekuencë tjetër, një grup militantësh urdhëron tre persona të zvarriten në një rresht, përpara se t’i ekzekutojnë me të shtëna pa shënjestër.
Një video tjetër tregon një çift ushtarësh në një motoçikletë që zbulojnë një fermer dhe i thonë: “Të morëm”. Më pas e qëllojnë disa herë, duke u siguruar që vrasja të regjistrohet në kamera.
Ndryshe nga Banias, situata në Tartus dukej se ishte stabilizuar. Atje, prania e militantëve nën autoritetin e Damaskut ishte më e vogël dhe qyteti nuk tregoi pothuajse asnjë shenjë luftimi.
Sipas Jafarit, një alavit vendas, një nga udhëheqësit kryesorë të parregullsive që lëshuan valën e dhunës, Meqdad Fteha, madje kishte njoftuar se kishte pushtuar këtë qytet, “diçka që ishte një gënjeshtër e dukshme”.
“Ky njeri dëshiron të krijojë kaos sektar, të tërheqë alavitët në një luftë civile. Ata dështuan, por ne vazhdojmë ta paguajmë çmimin”.
Një zëdhënës i forcave të sigurisë në Tartus, Abu Kamal, mohoi se agjentët e administratës së re ishin përgjegjës për masakrat e alavitëve, megjithëse ai pranoi se “mund të jenë bërë disa gabime”.
“Disa nga këto vrasje u kryen gjithashtu nga mbetjet e regjimit të vjetër për të krijuar kaos”.
Kamal tha se ajo që ndodhi ishte “një tentativë për grusht shteti të mbështetur nga Irani, Hezbollahu dhe Rusia. Por ata dështuan. “Ata kanë humbur shumë njerëz dhe do të duhet të tërhiqen”.
Tensionet sektare arritën gjithashtu në qytetin e Homsit të enjten, shtëpia e një komuniteti të rëndësishëm alavit.
Punonjësit e Dubai Cafe, që ndodhet në periferi të Khadara, panë një turmë sunitësh të indinjuar nga prita fillestare që shkaktoi krizën aktuale të mbledhur në lagje, duke bërtitur parulla kundër anëtarëve të pakicës.
“Ata bërtisnin: Ne nuk duam alavitët këtu, Lërini alavitët të shkojnë në ferr!”, tha një 21-vjeçar.
Demonstrata degjeneroi në një sulm ndaj kafeneve dhe dyqaneve në lagje, me armë automatike që synonin disa shtëpi.
Forcat e sigurisë në Homs kanë arritur të frenojnë tensionet sektare, duke vendosur furgona me mitralozë të rëndë. Të premten, ata madje formuan një zinxhir njerëzor njerëzish të armatosur për të bllokuar hyrjen në lagjet alavite.
Abdallah Hattab, një nga oficerët që ruanin zonën, tha se forcat e tij mbajtën turmën derisa u detyruan të largoheshin. “Ata ishin të afërm të vëllezërve tanë që u vranë në bregdet dhe ishin të zemëruar”, komentoi ai.
Mustafa Abud, kreu i lagjes Zahra, një zonë tjetër me shumicë alavite, pranoi se ai u kishte kërkuar fqinjëve të tij që të mos bashkoheshin me rebelimin e kryengritësve besnikë ndaj Assadit.
“Kjo nuk është lufta jonë”, u tha ai atyre.
