Zyrafete Kryeziu-Manaj rrëfeu për pjesëmarrjen e saj në demonstratat e vitit 1981. Ajo shprehu krenarinë që ishte pjesë e protestave, të cilat sipas saj i dhanë një mesazh të fuqishëm Jugosllavisë se populli shqiptar nuk do të nënshtrohej
Në “Debat Plus”, ish-e burgosura politike Zyrafete Kryeziu-Manaj ndau përvojat e saj nga viti vendimtar ndaj propagandës jugosllave që proklamonte barazi dhe liri për të gjithë popujt e federatës.
Ishte viti 1981, kur shpërthyen demonstratat në Kosovë, që sipas saj, i dhanë një mesazh të fuqishëm Jugosllavisë.
Kryeziu-Manaj, pjesëmarrëse në protesta, shprehu krenarinë që ishte pjesë e lëvizjes që sfidoi pushtetin shtypës të Jugosllavisë mbi Kosovën dhe popullin shqiptar.
Ajo theksoi përpjekjet e mëdha që u deshën për të ngritur vetëdijen e popullit, pasi jo të gjithë e kuptonin shkallën e robërisë së tyre.
“Ndjehem krenare që i kam takuar viti 81. Për arsyeje se revolucioni që është bërë ato vite i ka dhënë një mesazh të fortë Jugosllavi që nuk është shteti, i cili mundet me na mbajt në pranga cilat ka pretenduar. Dhe në të 81-tën demonstratat shpërthyen. Mirëpo para 81 është dashur të bëhet një punë e madhe për ta ngritur vetëdijen e popullit, se jo i tërë populli e ka kuptuar që ne jemi në robëri. Jugosllavia ka pasur shuam fytyra dhe më ato shumë fytyrat e tyre ka përvetuar shuam njerëz, që kanë jetuar në Kosovë, shqiptarë, dhe përmes tyre jemi ballafaquar shtresa e cila e kemi dashtë lirin dhe ata të cilët kanë pretenduar të na robërojnë neve. Unë kam qenë një ushtare e thjeshte e lirisë së atdheut dhe popullit tonë”, ka thënë Kryeziu-Manaj.
Ajo rrëfeu me detaje pjesëmarrjen e saj në demonstratat e 26 marsit 1981. Si punëtore në sektorin e arsimit në atë kohë, ajo udhëtoi nga Suhareka për në Prishtinë me pretekstin e dhënies së një provimi, por qëllimi i saj i vërtetë ishte t’i bashkohej studentëve protestues.
“Në 81 isha pjesëmarrëse e demonstratave, sidomos më 26 mars. Dhe isha punëtore e arsimit… më tregon një shoqja e ime, Qefsere Malaj, një qendrimtare e kohës asaj kohe. Dhe unë e la ditarin edhe më 26 mars nisem nga Suhareka për në Prishtinë. Një koleg i imi po thotë edhe ‘unë do të shkoj në Prishtinë, se do të rregullojë diçka për kerr’ atëherë i thash ‘unë kam një provim a ka mundësi të vi edhe unë’. Kur erdhëm të konviktet e studentëve, për me ia hup atij gjurmët, i thash ‘po përgatitkan studentët të shkonin në stafetë se në të njëjtën kohë vinte edhe stafeta e Titos’, më tha ‘po të dërgoj deri të fakulteti i kulturës fizike’, i thash ‘jo, jo po takohem një shoqe dhe shkojmë bashkë më të në provim’. Unë e kisha qëllim tjetër, po nuk isha lirë ti tregoj… zbrita aty në mesin e konvikteve 2, 3 dhe 1 ka qenë një hapsish dhe aty i kam takuar studentët…”
Kryeziu-Manaj e përshkroi ngjarjen e 26 marsit si shkëndijën që për vetëdijesimin e shqiptarëve për lirinë e Kosovës. Kjo ngjarje dhe të tjera që ndodhen para rreth 44 vjetësh, do të njihen më vonë si demonstratat e 81-shit.
“Morëm vendim të dalim në qendër te Prishtinës, kordoni i Policia ka qenë i hekurt dhe nuk kemi mundur të depërtojmë në qendër. Ne u mundoheshim të shkonim në qendër dhe tua prishim atyre që brohorisnin për stafetën e Titos.
Kemi shkuar të salla 1 tetori, aty deri në orët e mbrëmje nuk i kemi ndalur brohoritjet tona, më shpalosje të parullave, me këngë, me atë adrenalin që na vlonte përbrenda. E ndjenim vetën si njerëz të papushtueshëm. Sepse atmosfera a asaj dite ishte e tillë. Dhe ishim krenar për atë.
Atë ditë kemi parë sy tonë si janë arrestuar djem e vajza që UDB-ja arrestonin. Arrestonin ata që mundnin, që ishin më larg turmës. Ne në atë pjesën ku kemi qëndruar nuk kanë mundur të depërtojnë.
… Ajo (ditë) ka qenë xixa e astralit që ka shpërthyer për të vazhduar për ditë e muaj të tërë në të Kosovën”, ka shtuar ish e burgosura politike.
