E shqetësuar për depërtimin e fortë të makinave kineze, BE vendosi tarifa deri në 45% për importin e automjeteve elektrike nga Kina në vitin 2023. Por në të njëjtën kohë, kompanitë evropiane po hyjnë gjithnjë e më shumë në partneritet me prodhuesit kinezë për të mbajtur ritmin në garën teknologjike.
Volkswagen, Mercedes-Benz, Stellantis dhe BMW kanë hyrë tashmë në marrëveshje strategjike me kompanitë kineze.
Komisioni Evropian po shqyrton gjithashtu një detyrim që kompanitë kineze që duan të operojnë në tregun e BE-së duhet të hyjnë në projekte të përbashkëta me partnerët evropianë ose të ndajnë teknologjinë përmes licencave, shkruan Financial Times, përcjell KosovaPress.
“Është një pranim se ka një ndryshim midis njohurive të zhvilluara brenda Evropës dhe asaj që vjen nga jashtë,” thotë Elisabetta Cornago e Qendrës për Reformën Evropiane.
Varësia teknologjike nga Kina
Ekspertët e industrisë pranojnë se prodhuesit evropianë të makinave kanë mbetur prapa në zhvillim. Robert Falck, kreu i kompanisë suedeze Einride, thotë se Evropa e ka nënvlerësuar konkurrencën.
Një ton i ngjashëm vjen nga Kina, ku prodhuesit e huaj përballen me një humbje të pjesës së tregut dhe domosdoshmërinë e partneriteteve nëse duan të mbijetojnë.
“Ata thjesht nuk kanë zgjidhje,” pohon Raymond Tsang nga konsulenca Bain. Ai shton se markat perëndimore kanë mbetur prapa në zhvillimin e sistemeve infotainment, lidhjes dhe asistencës së avancuar të shoferit.
Ndërkohë që tregu kinez është i mbushur me kapacitete të tepërta dhe tregu evropian është në stagnacion, po bëhet gjithnjë e më e qartë se bashkëpunimi mes dy blloqeve do të jetë vendimtar për të ardhmen e të dyja palëve.
Teknologjia kineze nuk është më për të qeshur
Pika e kthesës erdhi në vitin 2023, kur në Shanghai Auto Show u bë e qartë se sa shumë kishin avancuar prodhuesit kinezë, veçanërisht në softuer dhe bateri. Po atë vit, Volkswagen investoi 700 milionë dollarë në Xpeng dhe një vit më vonë u njoftua prodhimi i përbashkët i makinave inteligjente për tregun kinez. Mercedes po bashkëpunon me Hesai të Kinës, Stellantis me Leapmotor, BMW me Huawei dhe Toyota me Tencent.
Pavarësisht progresit të dukshëm të industrisë kineze, në Evropë ka ende rezistencë për të njohur epërsinë e tyre teknologjike.
“Disa veprojnë sikur kemi ende kohë, por e ardhmja është tashmë këtu,” thotë Christoph Weber nga AutoForm.
Përballë tarifave, prodhuesit kinezë njoftojnë ndërtimin e impianteve brenda BE-së. BYD dhe Chery po planifikojnë fabrika në Hungari dhe Spanjë, ndërsa Leapmotor ka partneritet me Stellantis.
Elektrifikimi i transportit është gjithashtu një çështje e pavarësisë energjetike për Kinën dhe shteti ka investuar më shumë se 230 miliardë dollarë në industri nga viti 2009 deri në vitin 2023.
Në të njëjtën kohë, Evropa po lufton me elektrifikimin e ngadaltë – çmimet e larta dhe infrastruktura e dobët po pengojnë adoptimin e automjeteve elektrike, pavarësisht ndalimit të shitjes së makinave të reja me motor të brendshëm20.
Sfidat nga Uashingtoni dhe Pekini
Tensionet gjeopolitike e komplikojnë më tej situatën. Lufta tregtare e nisur nga Donald Trump ka shkaktuar ndërprerje në zinxhirët e furnizimit. Kompanitë evropiane tani kanë frikë nga një goditje e dyfishtë – më pak eksporte në SHBA dhe presion më i fortë kinez në Evropë.
Përveç kësaj, Kina po bëhet gjithnjë e më e kujdesshme. Informacioni ka dalë se zyrtarët kinezë po vonojnë miratimet për fabrikën e BYD në Meksikë për shkak të frikës se teknologjia mund të “rrjedh” në SHBA. Ka pasur gjithashtu një rrezik që komponentët kinezë në automjetet evropiane mund të shkaktojnë probleme kur eksportohen në tregun amerikan.
Evropa mes burokracisë dhe realizmit të tregut
Kina po provon të jetë më fleksibël ndaj tregut sesa Evropa në disa aspekte, pohon Falck i Einride. Në Kinë, më shumë se 60 prodhues po luftojnë për tregun, ndërsa sistemi evropian kufizon shkallëzimin e inovacioneve për shkak të rregullimit të ngadaltë.
Kur bëhet fjalë për mbrojtjen e pronës intelektuale, ndodh një paradoks: kompanitë perëndimore dikur kishin frikë nga vjedhja në Kinë dhe tani Kina po kërkon garanci se teknologjia e saj nuk do të përfundojë në Perëndim.
Pavarësisht të gjitha tensioneve politike dhe ekonomike, drejtuesit e industrisë besojnë se bashkëpunimi midis Evropës dhe Kinës është i pashmangshëm. Evropa ka nevojë për teknologji, Kina ka nevojë për tregje të reja.
“Industria në Evropë ka pësuar një goditje më të madhe se në SHBA, kështu që kuptimi i nevojës për bashkëpunim ka ardhur më shpejt,” tha Stefan Borgas nga RHI Magnesite.
