Zonja dhe zotërinj, ju prezantoj Kullën Trump (Trump Tower).
Në shfaqjen e madhe të jetës së Donald, është e pamundur të mos kalosh këtu, te ky monument kolosal celebrues në zemrën Manhattanit, ngritur për më pak se katër dekada me të njëjtin zell me të cilin faraoni Cheops kërkoi të ndërtonte Piramidën e Giza.
Ndoshta sepse epopeja e çdo udhëheqësi nuk është kurrë pa një element të tregimeve fantastike, dhe në atë tokë mes mbretërive është një rregull i hekurt që nuk ka mbret pa kalë.
Pra, Kulla do të jetë për zotin Trump, sovranin e New York-ut, i cili e vendos emrin e tij në listën e lavdishme të kolegëve — nga Riccardo Coeur de Lion te Ludovico II i Bavarisë — të cilët ndriçuan bashkëkohësit dhe pasardhësit me një rezidencë të paimagjinueshme.
Historia e saj është krejtësisht e pabesueshme.
Është historia e ngritjes së saj kundër gjithçkaje dhe të gjithëve, duke shkelur rregullat, saqë mund të thuhet se çdo centimetër i saj është një fëmijë i vizionit të botës së ndërtuesit.
Por t’i shohim me radhë.
Si lindi kjo fortifikatë e vërtetë pasurie, e destinuar që menjëherë të hynte në udhëzuesit turistikë të qytetit?
Ishte viti 1980, dhe në labirintin e rrugëve përreth Central Park po ndodhte çdo gjë: Përpara Pallatit Dakota, një revolver kalibri 38 do të shpërthente pesë plumba në gjoksin e John Lennon, ndërsa nga ana tjetër (në të gjitha kuptimet) buldozerët dhe makinat e Trump Organization po shkatërronin ndërtesën e vjetër të Bonwit Teller, të blerë nga Donald me qëllimin ekskluziv për ta shkatërruar dhe hapur vend për Kullën e tij.
Metoda e veprimit nuk ishte shumë ndryshe nga ajo e përdorur për hotelin Commodore, që papritmas humbi fasadën e tij historike “për shkak se na pëlqen më shumë çeliku dhe xhami”, vetëm se kësaj here Donald ishte shumë më i fortë, fuqia e tij në qytet ishte shumëfishuar brenda pak vitesh.
Tani, asgjë nuk mund ta ndalonte nga zbatimi radikal i teoremës së Roy Cohn për të lyer gjithmonë duart, duke i përshtatur ligjet për veten, në vend që ta përshtaste veten me ato.
Pasojat u panë kur basorelievet e vlerësuara me gur që zbukuronin ndërtesën e vjetër të Bonwit u premtuan fillimisht nga Trump për Muzeun Metropolitan, por më pas u shkatërruan për të shpejtuar kohën e shembjes (duke u thënë se heqja e këtyre artefakteve do të shkaktonte një vonesë prej pesë ditësh në programin e punës).
Pse, çfarë mund të përfaqësonte vepra skulpturale e ndonjë artisti tashmë të vdekur dhe të varrosur, krahas një Domus Aurea të një perandori Neroni, i gjallë dhe plot energji?
Po ashtu, dukej mjaft e parëndësishme që mes punëtorëve që punonin natë e ditë në kantierin e Olimpëve ishin disa qindra punëtorë të Evropës Lindore, të rekrutuar me një pagë të ulët, të ngjashme me ato të kampeve, si dhe të detyruar të strehoheshin mbi shtretër të improvizuar.
Kur u thirr publikisht për t’u përgjigjur për këtë, Donald tha se ishte shumë i zënë me punë për të kaluar mes betonit dhe karrocave që të kontrollonte kushtet e punëtorëve, pra kalojmë përtej, çështja është e mbyllur.
Po, mund të themi se është kështu.
Për shembull, për lartësinë e Kullës Trump, një temë mjaft domethënëse, sepse një ndërtesë simbol i supremacisë së ndërtuesit të saj sigurisht që nuk mund të mos mbizotëronte si një Everest metropolit.
Po, mund të themi se lartësia e Kullës Trump ishte një çështje shumë domethënëse, pasi një ndërtesë simbol i supremacisë së krijuesit të saj sigurisht që nuk mund të mos ngjitej si një Everest metropolit.
Pasi mori parasysh se rregullorja urbanistike ishte tepër e rreptë për kufizimet dhe masat e strukturës së sapondërtuar, mund të pritej që Donald të përshtatej me normat dhe të shkonte si të tjerët në kufirin ligjor?
E pamundur.
Kështu, ai shpiku një rrugëdalje të mençur, duke u balancuar mes rregullave dhe lejeve, dhe kulmi ishte ai bashkëpunim i mrekullueshëm ndërmjet sektorit publik dhe atij privat.
Kjo çoi në përfshirjen e katit të fundit 3 mijë metra katrorë për të, ashtu edhe një hapësirë të vërtetë brenda, e hapur për këdo që donte të hynte, ndoshta për të pirë një pije para një shatërvani madhështor 20 metra të lartë që mbulon murin lindor me ujë.
Me këtë goditje gjeniale në lojën shtetërore, u arritën dy goditje, sepse jo vetëm që morën miratimin për të ngritur lartësinë, por gjithashtu arritën të krijonin një kryevepër duke e kthyer Kullën në një lloj objekti publik, të ofruar bujarisht nga magnati për qytetarinë e tërë.
Po, ndoshta mund të themi se Donald-i politik filloi të merrte formë pikërisht në këtë moment, dhe hapja e pallatit në 1983 ishte ndoshta mundësia e parë e paharrueshme kur investitori u shfaq si master, duke buzëqeshur para kamerave dhe duke prerë shiritin e një një Trumpland ku kushdo mund të provonte përvojën e luksit të dhuruar nga lart (në të gjitha kuptimet, pasi ai sundonte nga kati i 68, një hap nën kupolën e qiellit).
Për këtë iluzion të “pasurisë popullore”, Donald-i u bë mbrojtësi i saj gjatë viteve ’80, gjithmonë i gatshëm të investonte miliona për të hapur kazino me shkëlqim në Atlantic City.
Po ndodhte ngadalë ndodhi një metamorfozë e pavetëdijshme në të, me mantrën që kalonte nga “më admironi” në “më imitoni”.
Në atë moment, për të treguar rrugën, kishte gjithashtu banorin e Shtëpisë së Bardhë, Ronnie Reagan, një person që e njihte shumë mirë teknikën e komunikimit për shumë dekada, duke qenë bir i kinemasë, televizionit dhe radios, ku hipnotizonte audiencën me aftësinë e tij të jashtëzakonshme oratorike.
Pa harruar se Trump ishte përfituesi kryesor i revolucionit të Reagan-it: Askush tjetër nuk përfitoi më shumë nga lehtësimi i taksave për bizneset, përveç atij që shijoi përfitimet e uljes së taksave (për 25%) për të rritur konsumet.
Kjo e ndihmoi shtresën e mesme amerikane të rritej, dhe New York-u ishte Jerusalemi i saj, me Donaldi-n si prift i lartë dhe Ivana-n në krah, të dy fotogjenikë dhe biondë, kampionë të jahteve dhe fushave të golfit.
Çfarë kënge, ‘Don’t Stop Believin’’ siç këndonte Journey në një këngë simbol të atyre viteve…
Por çdo ëndërr ka zgjimin e saj, dhe në kalimin mes viteve ’80 dhe ’90 jo vetëm që përfundoi epoka Reagan, por gjithashtu për Donald-in filluan falimentet.
