Miliarderi Elon Musk është raportuar se po shqyrton mundësinë e blerjes së TikTok, pas një vendimi të Gjykatës së Lartë të SHBA-së që mbështeti një ligj që mund të çojë në ndalimin e aplikacionit në SHBA. Musk, i cili bleu Twitter në vitin 2022 dhe e riemëroi atë në X, është kritikuar për përdorimin e platformës për të promovuar ideologji të ekstremit të djathtë në politikën evropiane. Ky zhvillim ngre shqetësime të reja mbi ndikimin që mund të ketë konsolidimi i mëtejshëm i fuqisë nga disa individë dhe kompani të mëdha teknologjike.
Ekspertët e teknologjisë kanë paralajmëruar se një blerje e mundshme e TikTok nga Musk mund të ketë pasoja të thella për ekosistemin e mediave sociale dhe për shoqërinë në tërësi. Sipas Marc Faddoul, bashkëthemelues i AI Forensics, një organizatë që hulumton algoritmet dhe ndikimin e tyre, pronësia e përqendruar e mediave sociale ka krijuar një “fuqi arbitrare” që mund të manipulojë mënyrën se si informacioni shpërndahet dhe konsumatorët e përpunojnë atë. Faddoul thekson se fuqia që kanë disa individë mbi këto platforma është e dëmshme për pluralizmin dhe mund të ndikojë në mënyrën se si publiku merr informacionin, duke rritur mundësinë për manipulim të opinionit publik në një shkallë shumë masive.
Një shqetësim tjetër është fakti se këto kompani po përdorin algoritme që favorizojnë disa ideologji dhe që shpesh janë të ndikuara nga interesat e biznesit. Sipas Paul Reilly, pedagog i Universitetit të Glasgoë, “oligarkët” e teknologjisë shpesh promovojnë një version të fjalës së lirë që është në përputhje me interesat e tyre ekonomike dhe ideologjike. Ai gjithashtu kritikon mënyrën se si këto platforma mund të censurojnë ose fshijnë mendime që janë në kundërshtim me interesat e pronarëve të tyre.
Një shembull i qartë për këtë është hulumtimi i Human Rights Ëatch, që ka zbuluar se Meta ka censuruar zërat palestinezë në platformat e saj si Instagram dhe Facebook. Kjo ka ngritur pyetje serioze për rolin e këtyre mediave sociale në përhapjen e informacionit dhe ndikimin që mund të kenë në opinionin publik, duke ndikuar në vendimmarrjen politike dhe ekonomike.
Nëse Musk do të blinte TikTok, një mundësi është që ai mund të integrojë platformën me X dhe të krijojë një lidhje të ngushtë mes dy aplikacioneve. Ky integrim mund të mundësojë përhapjen e përmbajtjeve video me formë të shkurtër të TikTok në burimet e lajmeve të përdoruesve të X, duke krijuar një ndikim më të madh mbi atë se çfarë informacionesh shpërndahen dhe si formohet opinioni publik. Ky lloj integrimi mund të shkaktojë shqetësime të tjera për kontrollin e informacionit dhe përqendrimin e fuqisë në duar të disa individëve.
Konsolidimi i mediave sociale është një fenomen që ka nisur të merret në shqyrtim nga autoritetet. Për shembull, Komisioni Federal i Tregtisë i SHBA-së ka hetuar blerjet e Instagram dhe ËhatsApp nga Meta, për shkak të shqetësimeve antitrust. Disa ekspertë janë të mendimit se blerja e TikTok nga Musk mund të sjellë pasoja të ngjashme, duke krijuar një “përqendrim ekstrem” në industrinë e mediave sociale dhe duke i dhënë Musk mundësinë për të kontrolluar dhe manipuluar informacionin në mënyrë më efektive. Fiona Scott Morton, bashkëpunëtore e lartë në institutin evropian Bruegel, ka paralajmëruar se Musk mund të adoptojë një politikë të ngjashme me atë që ka zbatuar në X, duke eliminuar moderimin e përmbajtjes, duke hequr standardet e sigurisë dhe duke lejuar që platforma të bëhet një mjet për promovimin e urrejtjes dhe ekstremit të djathtë.
Në këtë kontekst, disa ekspertë dhe organizata kanë kërkuar që autoritetet, veçanërisht ato në Bashkimin Evropian, të intensifikojnë hetimet dhe rregullimet për të mbajtur të përgjegjshëm “oligarkët” e teknologjisë. Komisioni Evropian ka nisur një hetim për politikën e moderimit të përmbajtjes së Musk në X, dhe është e mundur që të kërkohet një mbikëqyrje më e madhe për të parandaluar manipulimin e informacionit dhe të mbrohet pluralizmi në mediat sociale.
Megjithatë, për të parandaluar një kontroll të tepërt mbi informacionin dhe për të siguruar konkurrencën e shëndetshme në këtë industri, disa ekspertë sugjerojnë se do të ishte e nevojshme të krijohet një ekosistem më i hapur dhe më i decentralizuar. Platformat si Bluesky dhe Mastodon, të cilat ofrojnë mundësi për përdoruesit për të zgjedhur algoritmet që i shfaqin dhe për të kontrolluar të dhënat e tyre, janë shembuj të mundshëm për një alternativë ndaj modeleve të përqendruara të mediave sociale.
Në fund, ekspertët janë të mendimit se për të ruajtur lirinë e fjalës dhe pluralizmin, qeveritë dhe autoritetet rregullatore duhet të ndërhyjnë për të siguruar që këto platforma të mbeten të ndershme dhe të ofrojnë mundësi të barabarta për të gjithë përdoruesit, pa u dhënë më shumë fuqi kompanive të teknologjisë.
