Presidenti amerikan Donald Trump po përgatitet të zbulojë tarifat gjithëpërfshirëse për gjithë botën, teksa Shtëpia e Bardhë e ka quajtur këtë nismë të presidentit si “Dita e Çlirimit”.
Detajet e tarifave duke përfshirë vendet që do të preken do të publikohen në vijim teksa Shtëpia e Bardhë e cilëson atë si “një nga ditët më të rëndësishme në historinë moderne amerikane”.
Ndërkohë BE-ja thotë se është gati të hakmerret, ndërsa kryeministri i Mbretërisë së Bashkuar Keir Starmer dëshiron të shmangë një përgjigje të nxituar.
Sekretarja e shtypit e Shtëpisë së Bardhë Karoline Leavitt tha se vendet po kontaktojnë Shtëpinë e Bardhë për negociatat e minutës së fundit dhe presidenti është i hapur për të marrë telefonata.
Masat e pritshme do të vijnë në krye të tarifave të vendosura tashmë nga Washingtoni për aluminin, çelikun dhe automjetet, së bashku me rritjen e taksave për të gjitha mallrat nga Kina.
Trump ka tronditur tregjet globale të aksioneve, ka alarmuar drejtuesit e korporatave dhe ekonomistët dhe ka shkaktuar grindje të forta me partnerët më të mëdhenj tregtarë të SHBA-së, duke shpallur dhe vonuar disa herë planet për të vendosur tarifa mbi importet e huaja që nga marrja e detyrës.
Asnjë detaj i planeve të së mërkurës nuk është bërë i disponueshëm përpara njoftimit. Presidenti do të flasë në orën 17:00 me orën shqiptare teksa zyrtarët e Shtëpisë së Bardhë thanë se zbatimi i rishkrimit më gjithëpërfshirës të politikës tregtare të SHBA-së do të ishte i menjëhershëm.
Megjithatë, sipas ABC News disa nga opsionet që administrata ka debatuar javët e fundit përfshijnë një tarifë të sheshtë prej 20% për të gjitha importet, që zyrtarët thonë se mund të rrisë më shumë se 6 trilion dollarë të ardhura për qeverinë e SHBA.
Gjithashtu thuhet se janë në shqyrtim nivele të ndryshme tarifash për secilin vend që të përputhen me barrierat që ata vendosin ndaj produkteve të SHBA. Vendet që arrijnë marrëveshje me SHBA-në nuk do të goditen me tarifa, thanë burimet për ABC News.
Trump ka bërë të qartë disa objektiva që dëshiron të arrijë përmes tarifave të tij: të kthejë prodhimin në SHBA, t’u përgjigjet politikave të padrejta tregtare nga vendet e tjera, të rrisë të ardhurat nga taksat dhe të stimulojë goditjen ndaj migracionit dhe trafikut të drogës.
Zbatimi i tarifave të tij deri më tani ka qenë i rastësishëm, me rikthime dhe vonesa të shumta dhe premtime të paqarta që ende nuk janë realizuar. Kërcënimet kanë përkeqësuar marrëdhëniet e SHBA me partnerët e saj më të mëdhenj tregtarë. Kryeministri i Kanadasë, Mark Carney, i ka quajtur ata “të pajustifikuar” dhe u zotua të hakmerret.
Administrata Trump është përpjekur të argumentojë se rënia e besimit ka të bëjë me pasigurinë mbi politikën tregtare, jo me ndikimet e vetë tarifave. Megjithatë, ekonomistët thonë se ndikimet e tarifave do të jenë një tjetër pasiguri në vetvete, që ka të ngjarë të çojë në çmime më të larta pasi bizneset amerikane, të cilat do të duhet të paguajnë tarifat për importet, në fund të fundit e zhvendosin koston tek konsumatorët.
Cilat vende mund të preken?
Administrata Trump nuk ka konfirmuar se cilat vende do të goditen, megjithëse e ka përcaktuar se vendimi do të jetë gjithëpërfshirës.
Të dielën, presidenti tha se tarifat e reja mund të zbatohen për “të gjitha vendet”, duke sugjeruar një kthim të mundshëm në tarifën e përgjithshme që ai mbështeti në fushatë.
Ai shkatërroi shpresat në disa vende, si në Mbretërinë e Bashkuar, që menduan se mund të kalonin nën radar, megjithëse shumë prej tyre ende shpresojnë të arrijnë përfundimisht një lloj marrëveshjeje.
Por është ende e paqartë se deri në çfarë mase tarifat do të zbatohen në mënyrë universale apo do të synohen më shumë.
Muajin e kaluar, Sekretari i Thesarit Scott Bessent tha se përpjekjet ishin të përqendruara në 15% e vendeve që përbëjnë pjesën më të madhe të tregtisë me SHBA dhe vendosin tarifa ose rregulla të tjera që i vënë firmat amerikane në disavantazh.
Zyra e Përfaqësuesit të Tregtisë së SHBA-së, ndërsa përgatitej për të hartuar rekomandime, identifikoi vendet në të cilat ishte “veçanërisht e interesuar”.
Ato ishin Argjentina, Australia, Brazili, Kanadaja, Kina, Bashkimi Evropian, India, Indonezia, Japonia, Koreja, Malajzia, Meksika, Rusia, Arabia Saudite, Afrika e Jugut, Zvicra, Tajvani, Tajlanda, Turqia, Britania e Madhe dhe Vietnami.
Vetë Trump ka rezervuar disa nga kritikat e tij më të ashpra për aleatët historikë dhe partnerët kryesorë tregtarë, si Kanadaja dhe BE-ja.
“Miku ka qenë, shpesh, shumë më i keq se armiku,” deklaroi ai javën e kaluar.
