Kur Vladimir Putin mori postin e presidentit në detyrë të Rusisë në fillim të vitit 2000, ish-spiuni ishte një enigmë për shumë njerëz.
Në histori shikon sesi lideri surprizë i mbijetoi një fëmijërie të vështirë për t’u ngritur në pushtet në Kremlin. Presidenti rus Boris Yeltsin bëri njoftimin tronditës më 31 dhjetor 1999 se po jepte dorëheqjen, duke u thënë shikuesve televizivë se Rusia kishte nevojë për “politikanë të rinj, fytyra të reja, njerëz të rinj inteligjentë, të fortë dhe energjikë”.
Mes korrupsionit të përhapur dhe problemeve të mëdha politike dhe sociale, presidenca e Jelcinit ishte bërë gjithnjë e më e papëlqyeshme dhe e paparashikueshme. Ndërsa ai luajti një rol kyç në rrëzimin e Bashkimit Sovjetik në vitin 1991, koha e tij në detyrë kishte qenë një periudhë traumatike për Rusinë pasi ajo u transformua nga një ekonomi e drejtuar nga shteti komunist në një ekonomi të tregut të lirë.
Në mesnatë, trashëgimtari i Jelcinit, Vladimir Putin, bëri fjalimin e tij të parë televiziv si president në detyrë.
“Nuk do të ketë vakum energjie”, premtoi ai. Ndërkohë, Putin kishte edhe një paralajmërim: “Çdo përpjekje për të tejkaluar kufijtë e ligjit dhe kushtetutës ruse do të shtypet me vendosmëri”.
Kur Putin u bë kryeministër në gusht 1999, ai ishte një ish-burrë i KGB-së i rrëmbyer nga errësira relative. Nga fundi i vitit kur ai mori detyrën e presidentit në detyrë, ai kishte fituar popullaritet për qëndrimin e tij të ashpër ndaj luftës në republikën separatiste të Çeçenisë.
Kur zgjedhjet u mbajtën në mars 2000, Putin u konfirmua si president pasi siguroi pothuajse 53% të votave në raundin e parë. Sondazhet sugjeruan se shumica e rusëve donin mbi të gjitha stabilitetin ekonomik. Mesazhi bazë i Putinit për votuesit ishte se ai do ta bënte Rusinë të fortë përsëri.
Lideri i ri i vendit më të madh në botë ishte ngjitur në krye duke lënë pak gjurmë. Ishte e qartë se 47-vjeçari ishte një burrë që i pëlqente të dukej dhe të fliste ashpër, i cili do të bënte prononcime të tilla si t’i quante shkelësit e ligjit “minjtë që duhen shtypur”. Por si ishte ai në të vërtetë?
Putini u rrit në Shën Petersburg, i njohur atëherë si Leningrad. I themeluar nga Car Pjetri i Madh, ai ishte një qytet plot me ndikime perëndimore, por edhe jehonë të së kaluarës së madhe perandorake të Rusisë. BBC foli në vitin 2001 me trajnerin e vjetër të xhudos të Putinit, i cili tha se ai ishte një nxënës yll që kishte potencialin për të bërë ekipin olimpik.
Putin lindi në vitin 1952, shtatë vjet pas përfundimit të Luftës së Dytë Botërore, pas rrethimit të Leningradit që vrau vëllain e tij të madh dhe të cilit prindërit e tij mezi i mbijetuan. Ai u rrit në një apartament të mbushur me njerëz, me kuzhinë dhe banjë të përbashkët, të mbushur me minj dhe buburreca.
Miqtë dhe të njohurit e kujtuan Putinin e ri si të zgjuar, por të përmbajtur. Ai nuk ishte “kurrë në qendër të vëmendjes”, tha shoku i shkollës Sergei Kudrov për BBC në 2001.
Putini nuk u lëkund kurrë nga ambicia e tij e fëmijërisë për t’u bërë oficer i inteligjencës, pikërisht përmes trajnimit në universitet dhe në KGB. Kur ishte 16 vjeç, ai hyri në selinë lokale të KGB-së dhe kërkoi një punë. I thanë të studionte drejtësi dhe pastaj të priste. Gjashtë vjet më vonë ai u rekrutua nga agjencia. Për më shumë se 16 vjet, Putin do të jetonte jetën e dyfishtë të një agjenti të inteligjencës. Kur ra Muri i Berlinit, ai po shërbente në Gjermaninë Lindore. Ai u kthye në një Rusi ku të gjitha siguritë e vjetra po shembeshin.
Putin ka qenë në pushtet për një çerek shekulli, më shumë se çdo lider i Kremlinit që nga diktatori sovjetik Joseph Stalin. Tani që ai është 72 vjeç dhe në mandatin e tij të pestë si president, shkroi Paul Kirby i BBC-së në fillim të këtij viti, “gjithë pamja e kundërshtimit ndaj sundimit të tij është zhdukur dhe nuk ka shumë për ta penguar atë të qëndrojë, nëse dëshiron, deri në vitin 2036”.
