“Kanadaja është vendi më evropian nga vendet jo-evropiane”, tha Mark Carney gjatë udhëtimit të tij të parë jashtë shtetit si kryeministër në Francë dhe në Mbretërinë e Bashkuar, ku ai po kërkon aleanca më të forta për t’u marrë me sulmet e Donald Trump ndaj sovranitetit dhe ekonomisë së vendit të tij.
Pa përmendur emrin e Trumpit, Carney dhe presidenti francez, Emmanuel Macron, mbajtën një konferencë të përbashkët shtypi në Paris për të treguar një qëndrim të bashkuar kundër asaj që ata thanë se ishin kriza ekonomike dhe gjeopolitike – një referencë për luftën tregtare të Trump dhe diplomacinë “Amerika e para” që i ka lënë aleatët e vjetër në përleshje.
“Kanadaja është një mik unik”, tha Macron, duke shtuar se tregtia e ndershme ishte më efektive se tarifat. Carney foli në frëngjisht dhe anglisht dhe tha se ishte e rëndësishme që Kanadaja të forconte lidhjet me aleatët e besueshëm.
“Dua të siguroj që Franca dhe e gjithë Evropa të punojnë me entuziazëm me Kanadanë, shtetin më europian nga joevropianë, të vendosur si ju për të mbajtur marrëdhëniet sa më pozitive të mundshme me Shtetet e Bashkuara”, tha ai.
Një zyrtar i lartë i qeverisë kanadeze i cili informoi gazetarët në aeroplanin e Carney tha se qëllimi i udhëtimit ishte forcimi i partneritetit me dy vendet themeluese të Kanadasë.
Carney po bën qëllimisht udhëtimin e tij të parë jashtë vendit në kryeqytetet e dy vendeve që formësuan ekzistencën e hershme të Kanadasë. Në ceremoninë e tij të betimit të premten, ai vuri në dukje se vendi ishte ndërtuar mbi themelin e tre popujve: indigjenëve, francezëve dhe britanikëve.
Ai tha se Kanadaja ishte thelbësisht e ndryshme nga SHBA-ja dhe “kurrë, në asnjë mënyrë apo formë, nuk do të ishte pjesë e Shteteve të Bashkuara”.
Carney, një ish-bankier qendror që mbushi 60 vjeç të dielën, do të udhëtojë më vonë në Londër për të takuar kryeministrin e Mbretërisë së Bashkuar, Keir Starmer, në një përpjekje për të diversifikuar tregtinë dhe për të koordinuar një përgjigje ndaj tarifave të Trump.
Ai do të takohet gjithashtu me mbretin Charles, kreun e shtetit të Kanadasë. Udhëtimi në Angli është diçka si një kthim në shtëpi, pasi Carney është një ish-guvernator i Bankës së Anglisë, i pari jo-qytetar që emërohet në këtë rol në më shumë se 300 vitet e saj.
Carney më pas udhëton në skajin e Arktikut të Kanadasë për të “riafirmuar sigurinë dhe sovranitetin e Arktikut të Kanadasë” përpara se të kthehet në Otava, ku pritet të thërrasë zgjedhje brenda disa ditësh.
Carney ka thënë se është gati të takohet me Trump nëse ai tregon respekt për sovranitetin kanadez. Ai tha se nuk ka në plan të vizitojë Uashingtonin për momentin, por shpreson që së shpejti të ketë një telefonatë me presidentin.
Tarifat gjithëpërfshirëse prej 25% dhe bisedat e Trump për ta bërë Kanadanë shtetin e 51-të të SHBA-së kanë zemëruar kanadezët dhe shumë po shmangin blerjen e mallrave amerikane.
Qeveria e Carney po rishikon blerjen e avionëve luftarakë F-35 të prodhuara nga SHBA-ja në dritën e luftës tregtare të Trump.
Partia Liberale në pushtet ishte shfaqur e gatshme për një humbje historike në zgjedhje këtë vit derisa Trump shpalli luftë ekonomike dhe tha vazhdimisht se Kanadaja duhet të bëhet shteti i 51-të. Tani partia dhe lideri i saj i ri, Carney, mund të dalin në krye.
Sipas një ish-komisioneri evropian të tregtisë, Pascal Lamy, Kanadaja ka më shumë gjasa të bëhet shteti i 28-të i Bashkimit Evropian (BE) sesa shteti i 51-të amerikan.
Lamy i tha Andrew Marr në LBC sot se Kanadaja – si dhe Zelanda e Re dhe Australia – mund të bashkohen me BE-në në të ardhmen. Pasi presidenti i SHBA-së, Donald Trump, ka bërë pretendime të përsëritura se fqinji i tij duhet të bëhet shteti i 51-të amerikan, ndërkohë që godet Kanadanë me tarifa tregtare.
“Unë mendoj kështu. Gjithmonë kam menduar se nëse shikoni këtë planet, disa vende mund, pa ndonjë problem të madh, të anëtarësohen në Bashkimin Evropian. Kanadaja, Australia, Zelanda e Re ndoshta do të ishin pjesë e kësaj. Ekziston një lloj i përbashkët qytetërimi që mendoj se lejon një lloj marrëdhëniesh shumë të ngushta dhe të mira që kemi. Dhe, sigurisht, nëse Trump do të ishte serioz në lidhje me vënien e dorës mbi Kanadanë, ndoshta për të siguruar ujin e SHBA-së për të ardhmen, BE-ja do të mbante anën e Kanadasë”, tha ai. “TheGuardian”
