Albina Hyseni
Debatet mbi përpjekjet për të forcuar integrimin e veriut të Kosovës, veçanërisht në lidhje me Mitrovicën, kanë zbuluar ndasi të thella brenda politikës dhe shoqërisë kosovare. Ndërsa disa zyrtarë dhe grupe kërkojnë të sigurojnë kontrollin e plotë të shtetit në këtë rajon të ndjeshëm, një pjesë e politikës dhe mediave i kundërshton këto përpjekje, duke ndikuar negativisht në zhvillimin dhe stabilitetin e Kosovës. Ky fenomen ka thelluar sfidat që lidhen me sovranitetin dhe të ardhmen e veriut, duke e lënë Kosovën të përballet me pasiguri të mëdha.
Rrënjët e problemit dhe arsyet e qëndrimit aktual
Kundërshtimi ndaj hapave që synojnë forcimin e kontrollit të Kosovës në veri është ndërtuar mbi një kombinim kompleks faktorësh. Një pjesë e konsiderueshme e elitës politike dhe mediatike në Kosovë duket se është më e shqetësuar për të ruajtur marrëdhëniet me faktorët ndërkombëtarë sesa për të garantuar sovranitetin dhe sigurinë e vendit. Këta aktorë shpesh ndjekin linjën e udhëzimeve ndërkombëtare, të cilat jo gjithmonë janë në përputhje me interesat afatgjata të Kosovës.
Për shembull, hapja e urës në Mitrovicë, një veprim që mund të kontribuojë në integrimin e plotë të veriut, është kundërshtuar nga disa aktorë, të cilët e shohin këtë si një hap të rrezikshëm që mund të provokojë tensione të reja. Kjo frikë për të vepruar është nxitur edhe nga përvoja të mëparshme ku politikat e përbashkëta me komunitetin ndërkombëtar kanë sjellë më shumë pasiguri sesa stabilitet për veriun.
Pasojat e kompromisit dhe hezitimit politik
Mungesa e vendosmërisë në politikën kosovare për sa i përket veriut ka sjellë pasoja të mëdha. Duke refuzuar për të zbatuar masa që forcojnë praninë e institucioneve shtetërore në veri, shteti ka humbur shumë nga mundësitë për të siguruar një kontroll të qëndrueshëm në këtë rajon. Përdorimi i ligjit kosovar, përfshirja e strukturave të sigurisë dhe ekonomisë në veri janë masa të cilat janë kundërshtuar në të kaluarën, duke lënë kështu një vakum që është shfrytëzuar nga struktura të paligjshme dhe influenca e jashtme.
Kjo qasje ka bërë që veriu i Kosovës të mbetet një zonë e paqëndrueshme, me ndikim të fortë nga Serbia dhe strukturat kriminale që vazhdojnë të operojnë atje. Si pasojë, siguria dhe zhvillimi ekonomik në këtë zonë janë penguar në mënyrë të vazhdueshme.
Si Mund të Përmirësohet Situata?
Për të ndryshuar këtë situatë, Kosova duhet të marrë një qëndrim më të vendosur në lidhje me veriun. Hapja e urës në Mitrovicë mund të jetë një fillim, por duhet të pasohet nga masa më të gjera që përfshijnë rritjen e pranisë së institucioneve shtetërore, forcimin e sundimit të ligjit dhe integrimin e plotë ekonomik dhe shoqëror të veriut me pjesën tjetër të vendit.
Liderët kosovarë duhet të kenë guximin për të sfiduar çdo ndikim të jashtëm që dëmton interesat e vendit dhe të vendosin prioritet për integrimin e veriut në tërësinë e Kosovës. Vetëm përmes një qasjeje të tillë të vendosur, mund të sigurohet që veriu të bëhet një pjesë e integruar dhe e sigurt e Kosovës, duke kontribuar në stabilitetin dhe zhvillimin afatgjatë të vendit.
