Dëshmitari Shukri Buja tha se nuk ka pasur asnjë raport zyrtar e as jozyrtar për të ndaluar në Bob dhe Ivajë (fshatra në Kaçanik) rreth shkurtit apo marsit të 1999-ës.
Këtë deklarim, ai e bëri duke u përgjigjur në pyejtet e prokurorit James Pace, raporton “Betimi për Drejtësi“.
Megjithatë, në seancë private për pak minuta ishte diskutuar për ndalimin e një personi, nga UÇK-ja, gjë të cilën e la të nënkuptohet prokurori. Kjo ndodhi për shkak se Pace e pyeti sërish Bujën, duke i thënë se përveç personit që diskutuan në seancë private a di ai ndonjë rast për heqje lirie, keqtrajtimi apo ndonjë krim tjetër të kryer nga anëtarët e UÇK-së gjatë 1998-’99-ës.
“Nuk kam pas ndonjë informacion dhe nuk besoj që ushtarët e UÇK-së, në veçanti eprorët e Zonës së Nerodimës të kenë marrë ndonjë veprim të tillë. Prandaj edhe gjatë gjykimit që ka ndodhë për Ejup Runjevën, unë kam dyshuar në vërtetësinë e atyre vendimeve”, tha Buja.
Përpara kësaj, dëshmitarit iu prezantua një listë nga Policia Serbe në Kaçanik, ku përmendet lista me persona për siguri lokale e që ishin pasqyruar edhe në librin e Hajrush Kurtajt.
“Kam dëgjuar, por pjesën e masluftës më shumë se ka pas njerëz të rekrutuar nga forcat serbe në Kaçanik dhe rrethinë. Gjatë luftës ka pas fjalë dhe mbas luftës janë konkretizuar më shumë. Ky dokumenti që po paraqitet, është një dokument i forcave serbe i cili po jep me emra e mbiemra. Vërtetësinë e këtij dokumenti nuk mund ta them sepse nuk e di”, tha Buja.
Prokurori Pace ia prezantoi dëshmitarit një libër të Hajrush Kurtajt, ku tha se për kontekst aty flitet për Luftën e Kotlinës më 24 mars 1999.
Ai tha se në libër thuhet që shumë vendas shqiptarë kanë qenë pjesë e luftës si dhe shumë persona që kanë qenë të përfshirë në listën e mbrojtjes së Kaçanikut të cilët janë drejtuar nga persona të ndryshëm nga ai vend, duke përmendur emra si; Sefullah Mulaku, Isak Luta, Bashkim Loku, Shaip Reka, Qamil Reka, Bektesh Dardishta, Isa Dardisha, e të tjerë.
“Më tej thuhet se; këta të gjorë, me apo pa vetëdije ishin vënë në shërbim të okupatorit, në dëm të popullit shqiptar”, tha prokurori, duke iu drejtuar dëshmitarit se këto fjalë, janë vënë në një libër ku ai ishte bashkë-recensent.
Dëshmitari Buja tha se me gjasë Kurtaj është thirrur nga dokumente serbe, për të cilat ai nuk e di vërtetësinë e tyre.
“Unë nuk mund të komentoj komentet e autort. Besoj që ai vetë mund ta sqarojë se pse ka bërë komente të tilla”, deklaroi Buja, duke shtuar se ai personalisht nuk e ka lexuar librin por që i ka lexuar materialet për magjistraturën e tij e që këto pjesë nuk kanë qenë.
Prokurori tha se kanë informacion që personat që u përmenden janë në mesin e atyre të ndaluar në vende të ndryshme si Bob dhe Ivaja rreth marsit të ’99-ës.
“Nuk kam informacion”, tha Buja, i cili po ashtu u pyet se a ka dhënë udhëzime që dikush të dërgohet në Kleçkë.
“Nuk po më kujtohet, por në qoftë se ka kërkuar me shku në Kleçkë dhe unë kam qenë aty, normal që kam udhëzuar ushtarët që ta përcjellin deri në Kleçkë”, tha Buja.
Dëshmitarit iu prezantua një deklaratë që pretendohet se e ka dhënë më 2003, ku ai kishte thënë ‘kur ka ndodhur një arrestim dhe kur më kanë pyetur se çka të bëj, thjesht kam thënë nise për në Kleçkë, që do të thotë faktikisht në Kleçkë i kemi orientu se s’kam ditë diku tjetër për shkak të asaj që unë s’kam qenë personi që iu ka caktu përgjegjësia për këtë”.
Ndërsa, në një dokument tjetër pretendohet se dëshmitari ka thënë se personat që arrestoheshin nuk e ka ditur se ku dërgoheshin, por që thjeshtë ai i ka orientuar për në Kleçkë për shkak se mendohej se njerëzit përgjegjës për këto çështje janë atje.
Gjithashtu, pretendohet se dëshmitari është pyetur se orientimi për në Kleçkë a ishte për shkak se ai e konsideronte si pikë komanduese. E Buja thuhet se e kishte pohuar dhe kishte thënë “Faktikisht aty merrja udhëzime nga Komandant Çeliku”.
Kurse në deklaratën e 2005-ës, pretendohet se dëshmitari ka thënë “interpretimi i fjalës arrestim ishte i gabuar për shkak se unë nuk i kam arrestuar njerëzit. Unë i kam ndaluar njerëzit dhe kur kam dyshuar tek ata unë jam mundu të qartësoj se pse ai njeri ka ardhur në atë territor dhe normalisht kur nuk kam mundur që të vendos, atëherë i kam nisur ata në Kleçkë sepse atje ka pasur njerëz që mund t’i njohin. Ka pasur njerëz edhe të Shtabit të Përgjithshëm të cilët kanë munduar që të orientojnë këta njerëz dhe të tregojnë se çfarë të veprohet me ata, ku të shkojnë, a të lirohen, a të hyjnë në territor të luftës, apo të mos lejohen. Ky ka qenë kuptimi i këtij veprimi”.
Sot, Buja tha se i saktë është interpretimi që ka bërë në deklaratën e 2005-ës.
“Fjala arrestim është përdorë nga hetuesi dhe unë e kam sqaru që nuk ka pas të bëjë me arrestim sepse unë nuk kam arrestuar njerëz. Unë e thash edhe më herët që i kemi ndaluar njerëzit, i kemi identifikuar dhe në rast dyshimi që ai njeri ka qëllime jo të mira për UÇK-në, atëherë është insistuar që ta kthejmë mbrapa. Në rast që ai ka insistuar që të shkojë në vend të caktuar, atëherë e kemi nis në drejtim të Kleçkës se atje ka pasur më shumë njerëz, ka qenë territor më i lirë dhe ka mujt me e njoftë ndonjë person aty, ndonjë që ka qenë ushtar i UÇK-së apo epror në mënyrë që të përcaktohet se a do të lirohet që të shkojë”, tha Buja.
Ai shtoi se këtë e kanë bërë nga kujdesi për të mos lejuar që njerëzit të nxjerrin apo marrin informacione për UÇK-në dhe forcën e saj.
Dëshmitari, më 2005 kishte folur për një traktor që e kishte ndalur me burra civilë, e që pretendonin të shkonin në drejtim të fshatrave të Rrafshit.
“Traktori që kam ndal më 23-24 korrik, unë e kam ndalur sepse ata ishin burra, ishin civilë dhe pretendonin të shkonin në drejtim të fshatrave të Rrafshit dhe për këtë e kam ndalur. Normalisht unë nuk kam mundur që të vendos se si të veproj me traktorët. Pyetje; ju u përpoqët që të vendosnit kontakte me Kleçkën, a është kështu? Përgjigje; Po jam përpjekur që të vendos kontakte me Kleçkën që të shihja se çfarë të bëja, çfarë të bëja me këtë traktorin me civilët. Pyetje: Më vonë ju zhvilluat një bisedë me Fatmir Limajn lidhur me traktorin në Llapushnikut, a është kjo e saktë? Përgjigje: unë kam zhvilluar më shumë bisedë rreth këtyrë çështjeve për shkak se më dukej që nuk kam bërë një veprim të drejtë kur i kam lejuar traktorët…unë kam biseduar jo vetëm me Fatmir Limajn por me shumë të tjerë, sidomos edhe me Jakup Krasniqin se mos kam vepruar a mos i kam çuar drejt vdekjes apo vrasjeve që kanë mundur të ndodhin nga forcat serbe apo pushtuese nga këta traktorë”, lexoi prokurori nga deklarata e dëshmitarit.
Për këto, Buja tha se vërtetë atëherë e ka pasur brengën se kur i kanë lejuar që të kalojnë traktorët ka qenë një shqetësim pasi para kësaj dite kishin ndodhur masakra ndaj civilëve e që rrezikshmëria tani ishte e madhe.
Ai më pas u pyet se a është e vërtetë që disa burra në traktorë i kanë thënë që po vijnë nga burgu i Llapushnikut, pasi sipas prokurorit, Buja një gjë të tillë e kishte thënë më 2003.
“Në vitin 2005 kur e kam shtru këtë çështje kam thënë që nuk e kam pas deklaratën për të bërë përmirësime. Unë kam folur me fjalë të tjerëve dhe unë nuk e di saktë se si është gjendja e tyre… kanë qenë meshkuj të moshës madhore. Ndërsa, ka pas edhe traktorë të tjerë të cilët janë lëshu në drejtim të rrafshit të cilët jemi mundu me i ndal për shkak të rrezikshmërisë së naltë. Kjo është ajo që kam thanë edhe më 2005”, tha Buja.
Buja tha s nuk i kujtohet nëse rreth shkurtit të ’99-ës është takuar me ndonjë nga ndërkombëtarët e po ashtu nëse ka biseduar me dikën jashtë UÇK-së për të ndaluarit.
Më pas, dëshmitarit iu prezantua një raport që pretendohet se ishte lëshuar nga misionet ndërkombëtare në Kosovë gjatë kohës së luftës, e që flitet për një takim me Shukri Bujën, i cili pretendohet se ka deklaruar se të ndaluarit shqiptarë mund të takoheshin me familjet e tyre.
“Nuk më kujtohet, por ka mundësi ta kem thënë”, tha Buja.
