spot_img
Monday, November 25, 2024
spot_img

Studimi i fundit vërteton se truri i adoleshentëve është plakur më shpejt gjatë pandemisë

Truri i adoleshentëve është “plakur” më shpejt për shkak të pandemisë dhe bllokimeve, me maturim të përshpejtuar, i cili është më i theksuar tek vajzat që kanë parë një zhvillim mesatar të trurit prej 4.2 vjetësh më shumë dhe 1.4 vjet tek meshkujt. Kjo u zbulua nga një studim nga Universiteti i Uashingtonit në Seattle, i botuar në revistën e Akademisë Kombëtare të Shkencave të Shteteve të Bashkuara (Pnas).

Studimi nxjerr në pah se fenomene të këtij lloji vërehen shpesh tek fëmijët që i nënshtrohen kronikisht stresit të rëndë dhe kanë efekte negative në shëndetin mendor të ardhshëm.

“Adoleshenca është një periudhë e ndryshimeve dramatike në zhvillimin emocional, të sjelljes dhe social” shpjegojnë studiuesit. Në të njëjtën kohë, ndryshime të shumta ndodhin në strukturën e trurit, që përfshijnë gjithashtu rrallimin e korteksit cerebral, shtresës së jashtme të indeve në tru.

Është ky tregues që studiuesit matën në 160 të rinj nga 9 deri në 17 vjeç, të cilët u përfshinë në një studim që filloi në vitin 2018, me synimin për të vlerësuar ndryshimet në strukturën e trurit gjatë adoleshencës. Por me mbërritjen e Covid, grupi, i cili duhej të kryente rivlerësimin në vitin 2020, i vonoi testet deri në vitin 2021. Në atë pikë, ekspertët vendosën të studionin, jo më zhvillimin e adoleshentëve, por efektet e bllokimit në trurin e tyre. Duke filluar nga të dhënat e vitit 2018, studiuesit krahasuan zhvillimin aktual të kampionit të tyre me një model të hollimit kortikal që është i pritshëm gjatë adoleshencës.

Testet e kryera tek adoleshentët në vitin 2021 treguan hollim të tepruar të korteksit cerebral në krahasim me modelet e referencës, shkruan A2. Kjo, sipas ekipit, mund të lidhet me kufizimet në marrëdhëniet sociale gjatë fazës së parë të pandemisë. Fenomeni ishte shumë më i theksuar tek vajzat, tek të cilat hollimi prekte gjerësisht korteksin cerebral, ndërsa te djemtë ishte i kufizuar në korteksin vizual.

Për studiuesit, dallimet mund të lidhen me vlerën e ndryshme që kanë marrëdhëniet shoqërore për të dy gjinitë. “Për gratë, marrëdhëniet me bashkëmoshatarët janë jetike për zhvillimin e identitetit personal, ato gjithashtu mbështeten në këto marrëdhënie për mbështetje emocionale më shumë se burrat,” shkruajnë studiuesit.

Edhe studime të tjera të mëparshme kanë arritur në përfundimin se truri i adoleshentëve është plakur më shpejt pas Covid-19.

/GazetaKosova/

- MARKETING - Brusnik (Vushtrri)spot_imgspot_img

Te Veqanta

Social Media

4,500FansLike
- MARKETING -spot_img
- MARKETING -spot_img

Lajmet e Fundit